Cảnh Báo Hoạt Động Trên Biển Mùa Mưa Bão

Trong những tháng hè và đầu thu, khu vực Biển Đông thường xuyên đối mặt với các cơn bão nhiệt đới có cường độ mạnh. Theo số liệu từ Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trung bình mỗi năm có khoảng 12-14 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến vùng biển nước ta. Hiện tượng thời tiết cực đoan này không chỉ gây nguy hiểm cho tàu thuyền đánh bắt xa bờ mà còn ảnh hưởng đến hoạt động vận tải hàng hải quốc tế.

Các chuyên gia khí tượng nhận định nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng tần suất bão là do biến đổi khí hậu toàn cầu. Nhiệt độ bề mặt nước biển tăng cao tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành và phát triển của các xoáy thuận nhiệt đới. Đặc biệt tại vùng biển từ Quảng Ninh đến Cà Mau, tốc độ gió giật trong cơn bão có thể lên tới cấp 12-13, kèm theo sóng cao 6-8 mét.

Đối với ngư dân, việc nắm bắt thông tin dự báo thời tiết trở thành kỹ năng sinh tồn thiết yếu. Anh Nguyễn Văn Hải, thuyền trưởng tàu cá ở Quảng Ngãi chia sẻ: "Từ tháng 7 đến tháng 10, chúng tôi luôn theo dõi bản tin khí tượng 3 lần/ngày. Khi nhận được cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai từ cấp 3 trở lên, toàn bộ tàu thuyền phải neo đậu vào bờ ngay lập tức". Kinh nghiệm này đã giúp giảm 40% tai nạn hàng hải so với 5 năm trước theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.

Hệ thống cảnh báo sớm hiện đại đóng vai trò then chốt trong công tác phòng chống thiên tai. Các trạm radar Doppler được lắp đặt dọc bờ biển có khả năng phát hiện bão từ khoảng cách 400km. Dữ liệu vệ tinh Himawari-8 của Nhật Bản cập nhật hình ảnh mây nhiệt đới theo thời gian thực, cho phép dự báo chính xác đường đi của bão trong vòng 72 giờ. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Lê Minh Hùng từ Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn, vẫn còn khoảng 15% tàu thuyền nhỏ chưa được trang bị thiết bị tiếp nhận tín hiệu cảnh báo tự động.

Để đảm bảo an toàn, các chuyên gia khuyến cáo người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình ứng phó:

• Thường xuyên kiểm tra hệ thống liên lạc và cứu hộ trên tàu
• Chuẩn bị đầy đủ nhu yếu phẩm cho chuyến đi biển dài ngày
• Thiết lập lộ trình tránh né hợp lý dựa trên bản đồ dự báo bão
• Tổ chức diễn tập phương án sơ tán khẩn cấp cho thuyền viên

Bộ Giao thông Vận tải mới đây đã ban hành quy định mới về giám sát tàu cá qua hệ thống VMS. Từ tháng 8/2024, tất cả tàu có công suất trên 90CV bắt buộc lắp đặt thiết bị định vị vệ tinh. Công nghệ này cho phép theo dõi vị trí tàu theo thời gian thực, đồng thời tích hợp chức năng nhận cảnh báo thiên tai tự động qua tần số VHF.

Trong trường hợp khẩn cấp, lực lượng cảnh sát biển khuyến cáo thuyền trưởng cần:

1. Duy trì liên lạc liên tục với trạm điều hành
2. Sử dụng pháo sáng báo hiệu khi cần trợ giúp
3. Phân phối áo phao cho toàn bộ thủy thủ đoàn
4. Điều khiển tàu theo hướng vuông góc với chiều sóng

Theo thống kê từ Ủy ban Quốc gia Ứng phó Sự cố Thiên tai, 80% tai nạn hàng hải trong mùa bão xảy ra do chủ quan không chấp hành lệnh cấm biển. Vì vậy, việc nâng cao ý thức cộng đồng vẫn là yếu tố quyết định trong công tác phòng tránh rủi ro. Các địa phương ven biển cần tăng cường tập huấn kỹ năng ứng phó bão cho ngư dân, đồng thời xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm quy định an toàn hàng hải.

Nhìn chung, công tác quản lý hoạt động biển trong mùa mưa bão đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người dân. Việc áp dụng công nghệ hiện đại kết hợp với kinh nghiệm truyền thống sẽ giúp hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản, đảm bảo sinh kế bền vững cho cộng đồng ven biển.