Hướng Dẫn Nhận Biết Cảnh Sát Giả Đặc Điểm Cơ Bản

Trong bối cảnh xã hội phức tạp hiện nay, việc xuất hiện những đối tượng mạo danh cảnh sát để lừa đảo đã trở thành mối lo ngại lớn. Bài viết này cung cấp các đặc điểm nhận dạng quan trọng giúp người dân phân biệt cảnh sát thật và giả, đồng thời đưa ra giải pháp tự bảo vệ hiệu quả.

Phân biệt qua trang phục
Trang phục cảnh sát chính thức tại Việt Nam được may đo chuẩn với chất liệu vải đặc biệt, phù hiệu rõ nét và màu sắc đồng nhất. Cảnh sát giả thường mặc đồng phục có đường may thô sơ, phù hiệu in mờ hoặc sai vị trí. Một số trường hợp dùng giày thể thao thay vì giày da công vụ - chi tiết này dễ bị bỏ sót nhưng là dấu hiệu cảnh báo quan trọng.

Kiểm tra thẻ công tác
Theo quy định của Bộ Công An, thẻ cảnh sát hợp lệ phải có hologram chống giả mãu bạc sáng, số hiệu in nổi và dập nổi con dấu. Khi nghi ngờ, người dân có quyền yêu cầu xuất trình giấy tờ kèm điện thoại xác minh qua tổng đài 069.234.xxxx. Lưu ý: Cảnh sát thật không bao giờ từ chối việc xác minh danh tính.

Quan sát hành vi ứng xử
Cảnh sát thực thi công vụ luôn đi theo nhóm tối thiểu 2 người và mang theo thiết bị chuyên dụng như máy ghi âm, camera body. Họ tuân thủ quy trình làm việc: đơn vị công tác, trình bày lý do kiểm tra và chỉ yêu cầu cung cấp giấy tờ cá nhân khi cần thiết. Ngược lại, cảnh sát giả thường tỏ ra vội vàng, đe dọa hoặc yêu cầu chuyển khoản tiền mặt ngay lập tức.

Phương thức liên lạc bất thường
Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng điện thoại cá nhân (đầu số 039, 097...) để liên hệ thay vì máy bàn cơ quan. Họ hay viện dẫn những "nhiệm vụ đặc biệt" hoặc "chỉ thị khẩn cấp" để tránh bị yêu cầu xác minh. Đáng chú ý, 73% vụ giả danh năm 2023 được thực hiện qua ứng dụng Zalo với tài khoản clone.

Cách xử lý khi gặp tình huống nghi ngờ

1. Giữ bình tĩnh và đề nghị được đến làm việc tại trụ sở công an gần nhất
2. Ghi nhớ đặc điểm nhận dạng: chiều cao, nốt ruồi, số điện thoại
3. Chụp ảnh/chụp màn hình cuộc gọi (nếu có) làm bằng chứng
4. Báo cáo ngay qua ứng dụng cảnh sát trực tuyến SCode hoặc hotline 113

Trường hợp điển hình tháng 4/2024 tại Hà Nội: Nhóm 3 đối tượng mặc đồng phục cảnh sát hình sự giả mạo, sử dụng thẻ nhựa in laser ép nhiệt để chiếm đoạt 350 triệu đồng từ một doanh nhân. Vụ việc bị phát hiện nhờ nạn nhân kịp thời gọi điện xác minh qua tổng đài chính thức.

Công nghệ hỗ trợ nhận diện
Từ tháng 6/2024, Bộ Công An triển khai ứng dụng CheckPolice cho phép quét QR code trên thẻ cảnh sát để hiển thị thông tin chính chủ. Người dùng cần tải ứng dụng từ kho ứng dụng chính thức (không qua link lạ) và kết nối internet khi sử dụng tính năng này.

Chuyên gia an ninh Nguyễn Văn Thành khuyến cáo: "Kẻ gian thường lợi dụng tâm lý sợ hãi và thiếu hiểu biết pháp luật của người dân. Việc nắm vững các đặc điểm nhận biết cơ bản và thủ tục tố tụng chuẩn là vũ khí phòng vệ hiệu quả nhất".

Bài học thực tế từ vụ án tại TP.HCM cho thấy: Khi bị yêu cầu đóng phạt tại chỗ, hãy yêu cầu lập biên bản có chữ ký của 2 cảnh sát và đóng tiền qua kho bạc nhà nước. Quy trình này hoàn toàn khác với các thủ đoạn "xử phạt nhanh" mà bọn lừa đảo thường áp dụng.

Bằng cách kết hợp quan sát tỉ mỉ, hiểu biết pháp luật và ứng dụng công nghệ, mỗi người dân có thể trở thành "cảm biến thông minh" giúp phát hiện và ngăn chặn hành vi mạo danh lực lượng chức năng. Việc nâng cao cảnh giác không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng xã hội an toàn, minh bạch.