Khám Phá Tháp Champa Phan Thiết Những Điều Kiêng Kỵ

Nằm cách trung tâm thành phố Phan Thiết 7km về phía đông bắc, cụm tháp Champa cổ kính với kiến trúc gạch nung đặc trưng luôn là điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích văn hóa lịch sử. Tuy nhiên, việc thiếu hiểu biết về các quy tắc ứng xử văn hóa tại đây đã dẫn đến nhiều sự cố đáng tiếc. Mới đây nhất, một du khách người Hàn Quốc đã vô tình làm sứt mẻ bệ thờ do chụp ảnh tự sướng quá gần công trình.

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa Chăm, hệ thống tháp này được xây dựng từ thế kỷ VIII-IX để thờ thần Shiva, thể hiện trình độ xây dựng đỉnh cao với kỹ thuật mài ghép gạch không dùng vữa. Những đường nét chạm khổng tinh xảo trên các trụ cửa giả vẫn còn nguyên vẹn đến ngày nay, minh chứng cho sự tài hoa của nghệ nhân xưa.

Khi tham quan di tích này, du khách cần lưu ý trang phục kín đáo, tránh mặc váy ngắn trên đầu gối hoặc áo hở vai. Năm 2022, ban quản lý đã từ chối tiếp nhận 35 trường hợp vi phạm quy định trang phục. Một hướng dẫn viên địa phương chia sẻ: "Có những cô gái trẻ cố tình mặc crop-top để chụp ảnh nghệ thuật, nhưng điều đó xúc phạm đến tín ngưỡng của người Chăm".

Việc chạm tay vào các phù điêu cổ bị nghiêm cấm tuyệt đối do dầu từ da tay có thể làm xuống cấp vật liệu xây dựng. Năm 2019, một đoàn khách Đài Loan đã bị phạt 15 triệu đồng vì khắc tên lên tường tháp. Các chuyên gia bảo tồn khuyến cáo nên giữ khoảng cách tối thiểu 50cm với các bức tường.

Một điều kiêng kỵ quan trọng khác là không quay lưng vào khu vực thờ tự chính. Trong văn hóa Chăm, hành động này được coi như sự bất kính với thần linh. Du khách nên di chuyển theo chiều kim đồng hồ khi tham quan các tháp phụ, tập tục có từ thời kỳ vương quốc Champa hưng thịnh.

Việc mang giày dép vào khu vực linh thiêng bên trong tháp chính bị cấm hoàn toàn. Năm 2023, hệ thống camera an ninh đã ghi nhận 12 trường hợp cố tình đi giày vào điện thờ. Một nhà sư trụ trì giải thích: "Đất trong tháp là nơi linh thiêng, cần được giữ sạch sẽ như cách người Chăm tôn kính tổ tiên".

Du khách cần tránh nói to hoặc cười đùa ồn ào trong khuôn viên di tích. Âm thanh lớn có thể làm ảnh hưởng đến không khí tĩnh lặng vốn có của nơi này. Đặc biệt vào các dịp lễ Katê hay Rija Nưgar, việc tuân thủ quy định về yên tĩnh càng trở nên quan trọng.

Theo thống kê của Sở Văn hóa Bình Thuận, 70% sự cố vi phạm xuất phát từ thiếu hiểu biết về văn hóa bản địa. Các chuyên gia khuyến nghị du khách nên tham gia tour có hướng dẫn viên am hiểu văn hóa Chăm để tránh những hiểu lầm đáng tiếc. Việc tôn trọng các quy định không chỉ giúp bảo tồn di sản mà còn thể hiện sự văn minh của người tham quan.

Những quy tắc ứng xử này không phải là rào cản mà chính là chìa khóa để khám phá trọn vẹn vẻ đẹp văn hóa độc đáo của tháp Champa Phan Thiết. Khi hiểu và tôn trọng các giá trị tâm linh nơi đây, mỗi du khách đều có thể trở thành sứ giả lan tỏa vẻ đẹp di sản này đến với thế giới.