Du Lịch Ghép Xe Có Vi Phạm Pháp Luật? Cách Thức Báo Cáo

Hiện nay, du lịch ghép xe (hay còn gọi là "car-pooling") đang trở thành xu hướng phổ biến trong cộng đồng du khách Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ yêu thích trải nghiệm tiết kiệm. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn không biết hoạt động này có vi phạm pháp luật không và cách thức xử lý khi gặp trường hợp đáng ngờ. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết từ góc độ pháp lý và hướng dẫn cụ thể quy trình báo cáo nếu cần thiết.

Bản chất pháp lý của du lịch ghép xe
Theo Điều 65 Luật Giao thông đường bộ Việt Nam, hoạt động vận tải hành khách bằng ô tô phải đáp ứng các điều kiện về giấy phép kinh doanh, phương tiện đạt chuẩn, và tài xế có chứng chỉ hành nghề. Du lịch ghép xe thông thường (chia sẻ chi phí xăng dầu, phí cầu đường) không mang tính thương mại nên không bị coi là vi phạm. Tuy nhiên, nếu người tổ chức thu lợi nhuận vượt quá mức chi phí thực tế, hành vi này có thể bị xem là kinh doanh vận tải trái phép.

Dấu hiệu nhận biết vi phạm
Một số trường hợp cần cảnh giác bao gồm:

• Tài xế chủ động đăng bài mời ghép xe trên các diễn đàn với tần suất liên tục
• Yêu cầu thanh toán qua tài khoản cá nhân thay vì chia sẻ trực tiếp
• Sử dụng phương tiện không đăng ký đủ tiêu chuẩn chở khách
• Thiếu hợp đồng thỏa thuận rõ ràng về trách nhiệm các bên

Quy trình báo cáo vi phạm
Nếu phát hiện nghi vấn, người dân có thể thực hiện các bước sau:

1. Thu thập bằng chứng: Lưu lại thông tin đăng tải, biên lai thanh toán, hình ảnh/video phương tiện
2. Liên hệ cơ quan chức năng:
   • Phòng Cảnh sát giao thông địa phương qua số điện thoại 069.234.xxx
   • Cổng thông tin điện tử Bộ Giao thông Vận tải
3. Cung cấp đầy đủ thông tin theo mẫu đơn tố giác
4. Theo dõi và phối hợp điều tra khi được yêu cầu

Giải pháp an toàn pháp lý
Để tránh rủi ro, du khách nên:

• Yêu cầu xem giấy tờ phương tiện và CMND của tài xế
• Thống nhất mức phí dựa trên cơ sở tính toán công khai
• Sử dụng nền tảng ghép xe được cấp phép (như TripHunter, GoViet)
• Ký thỏa thuận ngắn gọn về quyền lợi và nghĩa vụ

Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần nâng cao ý thức pháp luật, không tham gia các nhóm ghép xe "chui" nhằm đảm bảo an toàn cá nhân và tránh bị xử phạt hành chính theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP với mức phạt lên đến 8 triệu đồng cho hành vi vận tải trái phép.

Du lịch ghép xe chỉ hợp pháp khi tuân thủ nguyên tắc phi lợi nhuận và minh bạch. Việc chủ động báo cáo các trường hợp vi phạm không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn góp phần xây dựng môi trường du lịch lành mạnh. Người tham gia cần cân nhắc kỹ giữa lợi ích kinh tế và rủi ro pháp lý trước khi quyết định ghép xe.