Chất Lượng Của Dân Phượt Tự Lái: Thực Trạng Và Hướng Nâng Cao

Trong những năm gần đây, phong trào du lịch tự lái (phượt tự lái) đã trở thành xu hướng được nhiều người trẻ tại Việt Nam yêu thích. Tuy nhiên, song hành với sự phát triển này là những tranh cãi về chất lượng văn hóa ứng xử của một bộ phận dân phượt. Liệu cộng đồng này đang thể hiện tinh thần trách nhiệm và ý thức cộng đồng, hay vẫn còn tồn tại những hành vi thiếu chuẩn mực?

Thực Trạng Đáng Suy Ngẫm

Khảo sát từ các nhóm phượt cho thấy, đa số người tham gia đều mong muốn khám phá thiên nhiên và trải nghiệm văn hóa địa phương. Thế nhưng, không ít trường hợp để lại "dấu ấn tiêu cực": xả rác bừa bãi, phá hoại cảnh quan, hoặc thiếu tôn trọng phong tục vùng miền. Ví dụ điển hình là việc một nhóm phượt thủ để lại hàng chục túi nilon tại khu bảo tồn Pù Luông (Thanh Hóa) năm 2022, gây bức xúc trong dư luận.

Bên cạnh đó, thái độ ứng xử với người dân địa phương cũng là vấn đề nhức nhối. Nhiều phượt thủ tỏ ra thiếu kiên nhẫn khi giao tiếp, thậm chí chê bai điều kiện sinh hoạt tại các bản làng vùng sâu. Điều này không chỉ làm tổn thương tình cảm của cộng đồng chủ nhà mà còn tạo ra khoảng cách văn hóa khó hàn gắn.

Nguyên Nhân Từ Đâu?

Phân tích từ các chuyên gia du lịch chỉ ra ba yếu tố chính:

1. Thiếu kiến thức cơ bản: Nhiều người tham gia phượt tự lái chưa được trang bị kỹ năng sống xanh hoặc hiểu biết về văn hóa bản địa.
2. Tâm lý đám đông: Một số cá nhân có hành vi xấu do ảnh hưởng từ nhóm, ví dụ như đua xe trái phép hoặc cổ vũ hành động mạo hiểm.
3. Hệ thống quản lý lỏng lẻo: Các tuyến đường phượt thường nằm ngoài khu vực được giám sát chặt chẽ, dẫn đến khó xử lý vi phạm.

Những Tấm Gương Sáng

May mắn thay, vẫn có nhiều nhóm phượt tiên phong trong việc lan tỏa lối sống có trách nhiệm. Như nhóm "Xanh Tour" tại Đà Lạt thường xuyên tổ chức thu gom rác dọc các cung đường, hay cộng đồng "Phượt Tử Tế" luôn yêu cầu thành viên tìm hiểu phong tục địa phương trước khi khởi hành. Những sáng kiến như "mỗi người một túi rác cá nhân" hay "quyên góp sách vở cho trẻ em vùng cao" đang dần trở thành chuẩn mực mới.

Giải Pháp Đồng Bộ

Để nâng cao chất lượng dân phượt, cần sự chung tay từ nhiều phía:

• Với cá nhân: Tự giác học hỏi kỹ năng sinh tồn, tuân thủ nguyên tắc "không để lại gì ngoài dấu chân".
• Với cộng đồng: Xây dựng bộ quy tắc ứng xử chi tiết và cơ chế cảnh cáo thành viên vi phạm.
• Với chính quyền: Tăng cường tuyên truyền qua ứng dụng di động, lập "bản đồ văn hóa" cho các điểm đến nhạy cảm.

Kết

Phượt tự lái không đơn thuần là trào lưu - đó là lối sống cần sự chín chắn và trách nhiệm. Chỉ khi mỗi người ý thức được vai trò của mình trong việc bảo tồn thiên nhiên và tôn trọng văn hóa, cộng đồng này mới thực sự trở thành niềm tự hào của du lịch Việt Nam.